Η ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Η κατάρτιση των μαθητών, αλλά σαφώς και η σχολική τους επίδοση, εξαρτάται από το πόσο καλά καταρτισμένοι είναι και οι ίδιοι οι καθηγητές τους.

Πρωτού μπεί ο εκπαιδευτικός να κάνει μάθημα μέσα στην αίθουσα, θα πρεπει η κατάρτισή του να είναι τέτοια, έτσι ώστε να μεταδώσει στους μαθητές του, όσες περισσότερες γνώσεις μπορεί και χρήσιμες γι' αυτους.

Μετά την οικογενεια, ο εκπαιδευτικός είναι εκκείνος, που έχει άμεση και συστηματική εμπλοκή και επαφή με το παιδί.

Ο εκπαιδευτικός είναι η ψυχή, του εκπαιδευτικού συστήματος. Συνεπώς, για να ασκεί το έργο του αποτελεσματικά, θα πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος για την διδασκαλία του γνωστικού του αντικειμένου.

Επιβάλεται στον εκπαιδευτικό:

α) να γνωρίζει πολύ καλά το αντικείμενο, το οποίο καλείται να διδάξει,

β) να κατέχει την ψυχολογία των ατόμων, τα οποία επιθυμεί να διδάξει ή να διαπαιδαγωγήσει (να ξέρει, ίσως και το επίπεδο των μαθητών, αλλά και των γονιών τους),

γ) να είναι γνώστης των μεθόδων και των μέσων, δια των οποίων θα επιτύχει του στόχους του,

δ) να έχει αποκτήσει τις δεξιότητες χειρισμού, αυτών των μεθόδων και μέσων.

Οφείλει ο εκπαιδευτής να γνωρίζει, τις πνευματικές δυνατότητες που διαθέτουν τα άτομα, τα οποία απευθύνεται, όπως για παράδειγμα το επίπεδο της νοητικής τους ανάπτυξης και επιροσθέτως να ξέρει τις ανάγκες τους, τα ενδιαφέροντά τους και τους τρόπους, με τους οποίους θα τους δημιουργήσει κίνητρα και θα τους κινήσει το ενδιαφέρον, για τα μαθήματα. Οι εκπαιδευτικοί καθίστανται ικανοί να εξυπηρετήσουν τους διδακτικούς τους σκοπούς, όταν είναι καλά προετοιμασμένοι για το επάγγελμα, αλλά και να βελτιώνουν τη συμβολή τους σε αυτό, μέσω και της δικής τους μακροχρόνιας μάθησης.

Ο καθηγητής υποχρεούται να κατανοεί τον κοινωνικό ρόλο του σχολείου, να αντιλαμβάνεται τη λειτουργία των ομάδων, την κοινωνική τους δυναμική και τις αλληλεπιδράσεις που αναπτύσσονται στο σχολικό περιβάλλον και να παρεμβαίνει σ' αυτές, όπου και όποτε αυτό είναι απαραίτητο, για να τις βελτιώνει.

Χρειάζεται να κατανοεί τις ψυχολογικές διεργασίες, με βάση τις οποίες συντελείται η μάθηση, και να είναι σε θέση να διαμορφώνει στο εξωτερικό περιβάλλον του μαθητή, εκείνες τις συνθήκες που τις υποβοηθούν. Πρέπει ακόμη, να θέτει στόχους, επιλέγοντας τις μεθόδους και τα μέσα που θεωρούνται κατάλληλα για την επίτευξή αυτων των στόχων και να τα χειρίζεται με δεξιοτεχνία. Θα πρέπει επίσης, να μπορεί να αξιολογεί έγκυρα και αξιόπιστα την πρόοδο των μαθητών του και να ανατροφοδοτεί επιτυχώς τη διδακτική διαδικασία.

Οι συνεχείς και ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας, ασκούν τεράστιες επιδράσεις στο χώρο της εκπαίδευσης. Το σχολείο οφείλει να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, στις σχέσεις διδασκόντων - διδασκομένων, στο τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας του, στο περιεχόμενο της σχολικής γνώσης, στη σωστή χρησιμοποίηση και εφαρμογή εκπαιδευτικών μέσων και πρακτικών, για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού αποτελέσματος.

Επομένως, ο εκπαιδευτικός πρέπει να διαθέτει το απαιτούμενο επιστημονικό κύρος, τις σύγχρονες επικοινωνιακές δεξιότητες και την εξοικείωση με τα καινούρια παιδαγωγικά ρεύματα, αποκτώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη διδακτική και επαγγελματική επάρκεια, μέσα από την αξιοποίηση των υποδομών και διαδικασιών των πανεπιστημίων.

Χωρίς καλή γνώση της διδακτέας ύλης, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει αποτελεσματική διδασκαλία. Η επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών συνδέεται με την απόκτηση γνώσεων και την ενίσχυση των δεξιοτήτων, γύρω από τη διδασκαλία.

Μία λύση θα ήταν να καθορισθεί ένα γενικό πλαίσιο μαθημάτων και ασκήσεων, ώστε να προσφέρουν στον μελλοντικό εκπαιδευτικό παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια. Στα πανεπιστήμια να υπάρχουν πρόσθετα επιλεγόμενα μαθήματα παιδαγωγικού χαρακτήρα, τα οποία οι φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν συμπληρωματικά, κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Στις πανεπιστημιακές σχολές είναι αναγκαία η καθιέρωση ενός κύκλου ειδικών σπουδών, με αντικείμενο την ψυχοπαιδαγωγική εκπαίδευση και κατάρτιση. Η παρακολούθηση αυτού του ειδικού κύκλου σπουδών να είναι υποχρεωτική, για όσους επιθυμούν να διοριστούν στην εκπαίδευση και να οδηγεί σε κτήση «πιστοποιητικού παιδαγωγικής εκπαίδευσης και κατάρτισης», ταυτόχρονα βέβαια με το πτυχίο της αντίστοιχης επιστήμης τους. Στόχος αυτού του κύκλου θα είναι η ενίσχυση της εκπαίδευσης των καθηγητών (μέσης εκπαίδευσης) με σειρά μαθημάτων, με κάποια σεμινάρια παιδαγωγικής και διδακτικής και με κατάρτιση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.

Σε μια τέτοια διαδικασία οι εκπαιδευτικοί, ανανεώνουν τους στόχους της διδασκαλίας και αναπτύσσουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, ανταποκρινόμενοι σε έναν τρόπο επαγγελματικής σκέψης, που διευκολύνει η αμφίδρομη σχέση με τους μαθητές και τους συναδέλφους τους, σε κάθε στάδιο της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας.

Στόχος κάθε προγράμματος επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, είναι η αλλαγή και η βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης. Σκοπός της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών είναι η ενημέρωσή τους όσον αφορά, τις εξελίξεις των επιστημών ιδιαίτερα των επιστημών της Αγωγής, ώστε να αναβαθμίζεται η ποιότητα της εργασίας τους στο σχολείο και να ανταπόκρινονται στις νέες κοινωνικές και εκπαιδευτικές απαιτήσεις. Η επιμόρφωση συνδέεται, πολλές

φορές, είτε με αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα, τα προγράμματα σπουδών και τα μοντέλα διδασκαλίας, είτε με την ανάγκη ανανέωσης ή συμπλήρωσης των επιστημονικών γνώσεων, που είναι απαραίτητες στην εξέλιξη των επιστημών. Λόγω των συνεχών και γρήγορων επιστημονικών αλλαγών, η επιμόρφωση πρέπει να είναι συνεχής και να έχει σχέση με το αντικείμενο, που ασχολείται ο εκπαιδευτικός.

Σε όλα όσα αναφέρθηκαν, συμπεραίνει κανείς, ότι η απόκτηση ενός πτυχίου σε μια συγκεκριμένη επιστήμη δεν επαρκεί, για να λειτουργήσει ο κάτοχός του ως δάσκαλος ή ως παιδαγωγός. Είναι προφανής λοιπόν, η αναγκαιότητα της παιδαγωγικής και της διδακτικής κατάρτισης, όλων όσων στελεχώνουν τα σχολεία.